Kapituła:
Krzysztof Bednarski
Jürgen Blum–Kwiatkowski
(laureat nagrody im. K. Kobro w 2002 roku)
Wanda Gołkowska
Grzegorz Kowalski
Maciej Szańkowski

Laureat:
Andrzej Dłużniewski
culture.pl/pl/tworca/andrzej-dluzniewski

Fundatorami nagrody są bracia Dariusz i Krzysztof Bieńkowscy z Łodzi.

Sztuka w moim przekonaniu ma inne zadanie, niż reagować na rzeczywistość.
To rzeczywistość winna reagować na sztukę.
Andrzej Dłużniewski

Andrzej Dłużniewski ur. 3.08. 1939 r. w Poznaniu. W l. 1958-59 studiował architekturę na Politechnice Wrocławskiej. Następnie (1960-61) był wolnym słuchaczem wykładów na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1961 r. „Współczesność” opublikowała jego pierwsze opowiadania.
W l. 1962-68 studiował na Wydziale Rzeźby ASP w Warszawie w pracowni prof. Mariana Wnuka oraz w Pracowni Projektowania Brył i Płaszczyzn prof. Oskara Hansena.
Od 1970 r. pracuje jako asystent, a od 1991r. jako profesor na Wydziale Architektury Wnętrz ASP w Warszawie.
Prowadzi Pracownię Intermediów. W l. 1971–73 wykładał także w PWSSP w Łodzi. Od 1980r. (do 1993) wraz z żoną Emilią Małgorzatą, w swym mieszkaniu przy ul. Piwnej 20/26, organizował wystawy, spotkania, wykłady i odczyty artystów polskich i zagranicznych. Ich mieszkanie było
w l. 80. ważną instytucją artystyczną, alternatywną wobec bojkotowanych galerii oficjalnych.
Dłużniewski od początku swej drogi twórczej uprawiał jednocześnie kilka dziedzin sztuki: malarstwo, rysunek, fotografię, instalację oraz formy literackie, od prozy po poezję konkretną. Jest postrzegany jako jeden z najbardziej konsekwentnych artystów awangardowych. Nigdy nie utożsamiał się bliżej z żadną doktryną czy ruchem. Choć jego zainteresowania lingwistyczne i twórczość analizującą pojęcia związane ze sztuką zbliżyły go do konceptualizmu. Posługiwał się przy tym paradoksem („Pląką t”,1972, instalacja „Extérieurement”, 1973), który stał się wyróżnikiem jego realizacji. W latach 70. sformułował Dłużniewski ideę „nieobecnego obrazu” i „obrazu nieobecnego obrazu”, zauważając, iż nieobecność jest swoistą formą bytu. Praca „Obraz nieobecnego obrazu” z 1978r. to fotografia miejsca po zdjętym ze ściany obrazie. Natomiast „Rysunek aktu" (1979) jest serią fotografii, przedstawiają cych kobietę wykonującą na swoim ciele rysunek jego konturu. Koncepcję „obrazu nieobecnego obrazu” zastosował artysta także w jednym z płócien z 1998 r. pt. „Bóg”. W latach 80. powstają prace z pogranicza sztuk plastycznych i literatury. Dłużniewski posługuje się bowiem zarówno słowem jak obrazem.
W cyklach kolaży „Podwójny różowy pieprz" (1980) oraz „Artyści żyją na granicy dwóch światów” (1982) z tekstów i obrazów konstruuje uproszczone przedstawienia twarzy (wśród nich np. wizerunek Beuysa). W pracy „Literatura piękna” z 1982 r. tworzy „pismo bez gramatyki i ortografii”, będące zapisem dźwięków nowego, wymyślonego przez siebie języka. W 1984r. powstają pierwsze obrazy malowane na płótnie. Jednocześnie zainteresowania artysty skupiają się na badaniu zwią zków między sensem słów a ich rodzajem gramatycznym w różnych językach. Dłużniewski zastanawia się nad zastanymi porządkami klasyfikacji świata. Pyta, co decyduje o przynależności pojęć do danego rodzaju. Dlaczego np. „słońce” w języku polskim i rosyjskim ma rodzaj nijaki, w języku francuskim „le soleil” – męski, a w niemieckim „die Sonne” – żeński? Artysta opracował kodyfikację (symbolikę) barwną rodzajów gramatycznych. Rodzajowi męskiemu przypisał kolor czerwony, żeńskiemu – niebieski, nijakiemu – zielony. Od tej pory, stosując swój system kolorystyczny, wszystkie obrazy, rysunki i obiekty poświęca rozmaitym fundamentalnym pojęciom. Bohaterami jego prac są: ziemia, niebo, woda, ogień, dom, język, przestrzeń, śmierć, Bóg.
W jego realizacjach kolor odgrywa podwójną rolę. Elementu symbolicznego i porządkującego zarazem, ukazując jednocześnie różnice kulturowe, tkwiące w samym języku.
W 2000 r. Dłużniewski opublikował zbiór niekonwencjonalnych opowiastek filozoficznych pt. „Odlot”. Opowiastek pełnych humoru (często absurdalnego), w których snuje swe rozważania dotyczące historii, polityki, nauki, sztuki i codziennego życia. Autor miesza w nich rzeczywistość
z fikcją, bawiąc się nadto słowami, tworząc interesujące, dowcipne neologizmy.

Alicja Cichowicz